Ortodoncja
RODZAJE APARATÓW
APARATY STAŁE:
Stały aparat ortodontyczny jest przymocowany do zębów na stałe przez cały okres leczenia, przez co działa 24h na dobę. Wykonany jest z przyklejonych do zębów tzw. zamków oraz elementów wymiennych: łuków ortodontycznych, sprężynek i innych.
Rodzaje zamków:
- Metalowe- zamki zrobione z metalu, widoczne na zębach, występują również w wersji mini.
- Szafirowe (estetyczne)- zamki przeźroczyste, współgrające z naturalnym kolorem zębów, niestety są one nieco większe od tradycyjnych zamków metalowych oraz bardziej kruche i podatne na pęknięcia.
Rodzaj wybranego materiału, z którego zbudowany jest zamek nie ma wpływu na przebieg leczenia, a jedynie na cenę aparatu. Zamki estetyczne są droższe.
Aparat tradycyjny:
Jest to klasyczny, najczęściej stosowany stały aparat ortodontyczny w postaci niewielkich zamów przyklejonych do poszczególnych zębów. Największym zainteresowaniem cieszy się wśród dzieci i młodzieży, ze względu na możliwość wyboru wielokolorowych ligatur, czyli gumek, dzięki którym do zamków przymocowany jest łuk ortodontyczny. Niestety obecność ligatur powoduje trudniejsze oczyszczanie aparatu z resztek jedzenia oraz płytki nazębnej.
Aparat samoligaturujący:
W zamku występuje specjalna klapka, dzięki której przytrzymywany jest łuk ortodontyczny. System ten powoduje wyeliminowanie tarcia szczególnie w początkowych fazach leczenia, a co za tym idzie znaczne skrócenie czasu leczenia oraz zmniejszenie ilości potrzebnych wizyt kontrolnych. Dodatkowo powoduje mniejsze dolegliwości bólowe, a brak gumowych ligatur znacząco ułatwia higienę jamy ustnej.
APARAT RUCHOMY:
Aparat ruchomy stosowany w leczeniu i korygowaniu wad zgryzu głównie u małych dzieci lub jako aparat retencyjny po zakończeniu leczenia aparatem stałym. Wykonany z akrylu, klamer, śrub i innych elementów. Umożliwia Pacjentowi samodzielne zdejmowanie i zakładanie aparatu, dzięki czemu dużo łatwiej jest zadbać o higienę jamy ustnej. Aparaty ruchome są stosunkowo tanie, wygodne i łatwe w obsłudze. Niestety wymagają od Pacjenta dużej samodyscypliny. Niestosowanie się do zaleceń lekarza i nieregularne noszenie aparatu znacznie wydłuża okres leczenia.
NAKŁADKOWY APARAT RUCHOMY:
Invisalign- aparat w postaci kompletu przeźroczystych nakładek, które należy wymieniać co ok. 2 tygodnie, aby stopniowo przesuwać zęby na właściwe miejsce. Nakładki te są wyjątkowo wygodne w użytkowaniu, w łatwy sposób można je zdjąć, ułatwiając w ten sposób codzienną higienę jamy ustnej. Dodatkowo są prawie niewidoczne podczas noszenia. Efekty i szybkość leczenia zależy od sumienności Pacjenta, ponieważ nakładki należy nosić w ciągu dnia minimum 22h.
APARAT RETENCYJNY:
Służy do utrzymania i utrwalenia uzyskanych efektów leczenia ortodontycznego. Ilość czasu jaką Pacjent powinien stosować aparat retencyjny zależy od indywidualnych potrzeb i predyspozycji Pacjenta, ale przyjmuje się, że okres ten powinien trwać minimum tyle czasu ile noszony był aparat stały.
PRZEBIEG LECZENIA ORTODONTYCZNEGO:
WIZYTA 1- KONSULTACJA ORTODONTYCZNA (ok. 30-40min)
Celem pierwszej wizyty jest omówienie kwestii dotyczących potrzeb oraz oczekiwań Pacjenta względem możliwych rezultatów leczenia.
Podczas badania lekarz ortodonta wstępnie ustali ewentualną wadę zgryzu Pacjenta, a następnie pobierze wyciski potrzebne do uzyskania modeli diagnostycznych zębów. Wykonane zostaną również odpowiednie zdjęcia RTG oraz fotografie twarzy i uzębienia Pacjenta.
WIZYTA 2- PRZEDSTAWIENIE PLANU LECZENIA (ok. 30min)
W trakcie drugiej wizyty lekarz ortodonta przedstawi Pacjentowi plan leczenia opracowany na podstawie zebranych informacji i uzyskanych wyników badań (w zależności od wady i warunków zgryzowych, lekarz może opracować więcej niż jeden plan leczenia).
Pacjent zostanie zapoznany z etapami, przewidywaną długością oraz kosztami całego leczenia, jak również z rodzajami dostępnych aparatów ortodontycznych.
Przed trzecią wizytą Pacjent podejmuje decyzję odnośnie planu leczenia oraz wybiera rodzaj aparatu ortodontycznego. W tym czasie ustalona zostaje również wizyta na założenie aparatu (ok. 1,5h).
Ważne jest to, aby przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego Pacjent miał zęby pozbawione próchnicy, osadów i kamienia nazębnego.
WIZYTA 3- Właściwe leczenie ortodontyczne
Na początku wizyty Pacjent podpisuje wszystkie potrzebne dokumenty, w tym zgodę na proponowane leczenie.
W drugiej kolejności lekarz zakłada stały aparat ortodontyczny, przy czym należy zaznaczyć, iż cały zabieg jest całkowicie bezbolesny. W przypadku aparatu ruchomego, lekarz dopasowuje aparat tak, aby Pacjent czuł się w nim komfortowo i wygodnie.
Następnie Pacjent zostaje szczegółowo poinformowany o ograniczeniach wynikających z noszenia aparatu, jak i o sposobach dbania o aparat ortodontyczny oraz higienę jamy ustnej.
Należy pamiętać również o tym, aby w przypadku wystąpienia problemów z aparatem, jak najszybciej skontaktować się z gabinetem i umówić wizytę w najszybszym możliwym terminie.
WIZYTY KONTROLNE
Częstotliwość wizyt kontrolnych zależy od rodzaju aparatu ortodontycznego, jak również indywidualnych potrzeb Pacjenta. Ich celem jest aktywacja aparatu za pomocą łuków ortodontycznych (drutu) oraz kontrola przebiegu leczenia.
- Aparat stały tradycyjny- co ok. 4 tygodnie.
- Aparat stały bezligaturowy- co 6-8 tygodni.
- Aparat ruchomy Invisalign – w zależności od ilości nakładek.
- Aparat ruchomy- co ok. 2-4 miesiące.
ZAKOŃCZENIE FAZY LECZENIA
Następuje zdjęcie stałego aparatu ortodontycznego oraz oczyszczenie i wypolerowanie zębów.
FAZA RETENCJI
Jest to ostatni i bardzo ważny etap leczenia ortodontycznego pozwalający na stabilizację i utrzymanie osiągniętego efektu. Obowiązkowo lekarz ortodonta po zdjęciu aparatu, oczyszczeniu i wypolerowaniu zębów pobiera wycisk, z którego wykonany zostaje aparat retencyjny, w postaci nakładki lub akrylowej płytki. Aparat ten należy nosić zgodnie z zaleceniami lekarza.
Dodatkowo do wewnętrznej powierzchni zębów dolnych lub górnych przyklejany jest cieniutki, niewidoczny i minimalnie wyczuwalny drucik, który dodatkowo utrzymuje zęby w odpowiedniej pozycji.
W przypadku aparatów ruchomych funkcję retencji może spełniać dotychczas użytkowany aparat bez aktywacji.